Door Saskia van den Bergh: 

​

Theater is voor mij spelen en vrijheid ervaren. Bewust worden van vaste patronen die knellen en daar leren uitbreken door (meer) zelfvertrouwen te krijgen

​

Het ontstaan van mijn liefde voor theater

Als kind dacht ik dat volwassen worden een bevrijding zou zijn. Eindelijk kon je dat het leven naar je hand zetten, maar in de pubertijd ontdekte ik dat volwassen worden verschillende beperkingen met zich meebrengt. Dingen zijn ineens “niet stoer meer”. Je speelt niet meer, maar spreekt af. En zo groeide ik in het volwassen leven. Onmerkbaar in een bepaald patroon, haast een soort gevangenis van normen en waarden en van druk uit de maatschappij.

In mijn pubertijd ben ik daarom een zoektocht begonnen. Een zoektocht naar een wereld waarin ik weg kon dromen. Ik bekeek beelden, schilderijen, luisterde naar muziek, ging naar de bioscoop, maakte lange wandelingen door de natuur, deed aan meditatie en op mijn 18de had ik het gevonden: theater. Ik ontdekte dat ik in de schoonheid kon kruipen en dat dit onderdeel kon zijn van het gewone leven. Ik raakte geobsedeerd door theater. Hier zaten mensen zoals ik, hier kon ik bewegen, ademhalen. Ik werd een heel ander mens. Vrij van schaamte, van hoe het hoort, van wat is normaal?

Ik werd impulsief en speels. Iedereen daar had de vrijheid om te zingen, te improviseren, te bewegen zoals hij/zij dat wilde en dat zorgde voor het wat drukke pauzes waarin kussengevechten plaatst vonden, massages, “hoopjes” liedjes en dansjes en een pauze ontstond er een pollepel gevecht.

Theater is vrij zijn van normen. Het ontdekken van jezelf.

Ik heb ontdekt dat ik graag een menigte opzweep om een feestsfeer te creëren. Terwijl ik dacht dat ik nooit boven het maaiveld uit wilde steken, maar vrij van beperkingen en vrij in mijn impulsen, kom je tot de kern. En dat bevrijdende gevoel is het mooiste wat er is.

​

Nu 10 jaar later ken ik het gevoel en heb ik deze losse kant in mezelf, als standaard kunnen implementeren. Het is de spreekwoordelijk knop omzetten.

Laatst was ik in het theater en daar was iemand aan het spreken in de setting van spreker, alleen had hij van te voren aangegeven dat als je het saai vond dat je dan dierengeluiden kon maken. Vervolgens maakte hij geen punt en dat bleef zich zo herhalen. Ik heb geleerd op school om stil te zijn als iemand praat, maar theater heeft mij geleerd om dieren geluiden te maken door een volle zaal als daarom gevraagd wordt en daar lol in te hebben. Alle volwassenen bleven stil en gingen zich zitten vervelen, op een groepjes theatermakers en pubers na, die vermaakte zich met dierengeluiden. En vermaakte de volwassen menigte weer op zijn beurt.

​

Impulsen, gedachten en emoties

Het doel in mijn werk als theatermaker en docent is om deze vrijheid mee te geven aan volwassenen. De volgende 3 punten vindt ik daarbij belangrijk: Vertrouw je impulsen, omarm je gedachten en wees oordeelvrij bij emoties.

-Uit impulsen komen de meest prachtige theaterscenes, vertrouw dat jou onderbewuste mooie dingen tot stand kan brengen.

-Tijdens het spelen ervaren veel mensen last van “de stem in hun hoofd” deze oordeelt over je spel, over je gedrag en over je prestatie. Theater leert dat een gedachte er mag zijn, maar dat deze niet de waarheid in pacht heeft. Bovendien zorgt het spelen ervoor dat er minder ruimte is voor gedachten. Je bent immers aan het bewegen en legt je focus op een personage. Twee gedachtestromen( die je van jezelf en die van je personage) gaan dikwijls niet samen. Spelen dwingt je om je gedachtestroom los te laten en als deze komt er simpelweg geen belangstelling aan te hechten, ze hebben immers geen functie en zijn vaak ook niet logisch in een theatrale setting.

-Emoties mogen tijdens het spelen. Tijdens theaterimprovisatie lessen is er de ruimte om emoties te uiten zonder oordeel. Het is immers binnen een kunstmatige setting en daarom niet “echt”

Zo ontdek je dat emoties waar je je voor schaamde, mensen kunnen ontroeren binnen een theatrale setting. Binnen het theater zijn emoties mooi, ieder op zijn eigen manier, met zijn eigen achtergrond, maar altijd inspiratievol.

​

Voorstellingen

De voorstellingen die ik maak spelen vaak op locatie. 

De ruimte om ons heen is iets om bewust van te worden en om inspiratie uit te krijgen. Het leven van alledag kan ons meenemen in een visie van tijd, wekkers en agenda's. Theater laat je op een andere manier kijken, een manier die vrij is van stempels en etiketten. Zo is een glas niet perse iets om uit te drinken. Bedenk zelf de mogelijkheden. Bij mijn laatste voorstelling was een glas een manier om uit te dagen, om voor te strijden, om mee te martelen en om mee te zegenen. Op die manier breekt het theater uit de vaste patronen, waar wij als mensen steeds meer in groeien naarmate we ouder worden. Zo leren we associëren. 

​

Ik maak graag psychologische voorstellingen. Hierin wil ik de ene keer de belevingswereld laten zien en mensen laten mee duiken in een onbekende wereld. Bij theater kan dit veel intiemer dan bij een gesprek of zelfs een film, omdat je niet perse gebruik hoeft te maken van realistische factoren. Er is alle vrijheid om meerdere disciplines en vormen in te zetten: taal, beweging, beeld, spel en  muziek en dan live voor het publiek. Al deze vormen kunnen bij elkaar zoveel meer zeggen.

​

Mijn laatste voorstelling schreef ik naar aanleiding van het thema oorlog. Ik wilde oorlog voelbaar en begrijpelijk maken. Daarom ben ik met twee personages een oorlog in de keuken gestart, met het publiek als volk. Anderhalf uur lang krijgen zij manipulatie over zich heen en een kijkje in de keuken achter deze manipulatie, allemaal bedwelmd onder humor. Het publiek mag reageren zoals zij willen en daarom ontstaat er elke keer weer een andere voorstelling. Met als meest fascinerende uitkomt voor mij: Zagen ze de ernst van de situatie in of heeft de humor ervoor gezorgd dat ze er blind voor waren. Hadden ze de behoefte om mee te doen? Of zich juist af te zetten? Wilde ze overlopen etc. Kortom het is een voorstelling die je een kijkje in je eigen gedrag geeft. Dat is waarom interactieve voorstellingen mij zo fascineren.

​

Tot slot

Het doel wat ik mezelf gesteld heb, is meer vrijheid geven in beweging, taal en emoties. Mijn spellessen zijn vooral gericht op het kunnen uitten van jezelf en het ontdekken van je creativiteit. 

Mijn voorstellingen bieden spelers de mogelijkheid om te improviseren en delen van zichzelf te ontdekken en te uitten en bieden mijn publiek de ruimte voor interpretatie, het vormen van een eigen visie en vaak de mogelijkheid om te reageren.